[26-03-2012]
Αλλοδαποί μαθητές σε ελληνικά σχολεία

Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 υπήρξε μια εμφανής αύξηση του αριθμού των αλλοδαπών μαθητών που εντάχθηκαν στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας.

Ο αλλοδαπός έφηβος, δεδομένου ότι βρίσκεται σε μια περίοδο που διαμορφώνει την ταυτότητά του, αντιμετωπίζει, συνήθως, επιπλέον προβλήματα, κατά τη διάρκεια ένταξής του σε μια νέα κοινωνία, σε μια νέα χώρα. Η διαμόρφωση της ταυτότητας και της προσωπικότητάς του είναι μια επίπονη διαδικασία, η οποία λαμβάνει χώρα και μέσα στο σχολείο.

Στη σχολική κοινότητα, μερικές φορές, υπάρχει η αμφισβήτηση για οτιδήποτε καινούργιο ή ξένο. Έτσι, ο αλλοδαπός μαθητής καλείται να αποδείξει την αξία του και να καταφέρει να επικοινωνήσει με τους συνομηλίκους του. Αναγκάζεται να μάθει γρήγορα την ελληνική γλώσσα και να υιοθετήσει στο σχολείο διαφορετικούς κανόνες, από αυτούς που μέχρι τώρα, ίσως, είχε συνηθίσει.

Μερικές φορές, γίνεται επιθετικός και αντιδραστικός, όταν νιώθει ότι στιγματίζεται λόγω της διαφορετικότητάς του. ʼλλες φορές, αναζητά συμμαχίες με μαθητές άλλων εθνικοτήτων και περιφρουρεί τους συμπατριώτες του. Αρκετές φορές, είναι έτοιμος να απαρνηθεί την κουλτούρα του, προκειμένου να νιώσει αποδεκτός από τους συμμαθητές του.

Και βέβαια, το αν η ένταξή του στο σχολικό περιβάλλον θα είναι ομαλή, εξαρτάται και από την αντιμετώπιση των καθηγητών και των δασκάλων του. Από το χώρο και το χρόνο που θα του δώσουν για να νιώσει οικεία και να αναπτυχθεί.

Τι ρόλο όμως παίζει η οικογένεια;

Τα παιδιά των μεταναστών βρίσκονται ανάμεσα σε δύο κόσμους. Στη μεταβατική αυτή περίοδο, οι γονείς, αρκετές φορές, αντί να βοηθούν τα παιδιά τους να επιλύσουν, όσον το δυνατόν ομαλότερα, τα προβλήματά τους και να βιώσουν μια υγιή εφηβεία, τα επιβαρύνουν με ευθύνες.

Λόγου χάρη, πολλά παιδιά μεταναστών αναγκάζονται παράλληλα με το σχολείο να εργάζονται για να βοηθήσουν οικονομικά την οικογένειά τους ή λειτουργούν ως σύνδεσμος των γονιών τους με τις διάφορες δημόσιες υπηρεσίες. Χρησιμοποιούνται ως μεταφραστές, αφού οι γονείς δεν μπορούν εύκολα ή αρνούνται να μάθουν τη νέα γλώσσα.

Τέλος, όταν οι ίδιοι οι γονείς δεν έχουν συνειδητοποιήσει και αποδεχθεί τη νέα κατάσταση την οποία βιώνουν, προκαλούν και στα παιδιά τους ένα αίσθημα ανασφάλειας, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει, ορισμένες φορές, σε έντονες ενδο-οικογενειακές συγκρούσεις.

Εάν είσαι μετανάστης νεαρής ηλικίας είναι φυσικό όλα τα προηγούμενα να σου φαίνονται αρκετά οικεία. Είναι φυσικό να αναγνωρίζεις τον εαυτό σου σε κάποια από τις κατηγορίες που έχουν αναφερθεί και να βιώνεις έντονα συναισθήματα και δύσκολες καταστάσεις.

Πώς μπορείς, όμως, να βοηθηθείς:

Δώσε χώρο και χρόνο στον εαυτό σου να συνειδητοποιήσει καταστάσεις και γεγονότα. Η ένταξη σε ένα νέο περιβάλλον δεν είναι ούτε γρήγορη, ούτε εύκολη υπόθεση. Το κάθε άτομο λειτουργεί με τους δικούς του ρυθμούς και αφομοιώνει με το δικό του τρόπο. Μην πιέζεις τον εαυτό σου, ούτε να αφήνεις τους άλλους να σε πιέζουν.
Μη νιώθεις ενοχές για συναισθήματα που βιώνεις. Είναι φυσιολογικά και, κατά έναν τρόπο, «αναγκαία», προκειμένου να καταφέρεις να εξισορροπήσεις.
Μη ντρέπεσαι να ζητάς βοήθεια από υπηρεσίες ή συνανθρώπους σου, για να κατορθώσεις να ξεπεράσεις τα προβλήματα που αντιμετωπίζεις. Ακόμα και αν οι λύσεις που σου προταθούν δε σε ικανοποιούν και μόνο το γεγονός ότι θα έχεις μοιραστεί το φορτίο σου με άλλους, είναι ευεργετικό. Η συζήτηση και η ανταλλαγή απόψεων σε βοηθά να δεις την κατάσταση πιο ρεαλιστικά και να αναζητήσεις τις σωστές διεξόδους.

Πηγή: Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ)